Tag Archives: Nói ngọng

Sửa ngọng l và n trước hết  chúng ta có thể chia thành các trường hợp như sau:

– Tất cả đều L (Không nói được N)
– Tất cả đều N (Không nói được L)
– Có lúc N, có lúc L (Loạn N, L)

Để nói đúng N và L thì 2 yếu tố cơ bản phải kiểm soát được là: Lưỡi và hơi thở

Đối với L:

Phát âm từ L

– Lưỡi: Đầu lưỡi đặt chân răng hàm trên vòm cứng. Khi nói thì lưỡi cong và bật mạnh và rơi tự do xuống.
– Hơi thở: Hơi chỉ thoát ra ở khoang miệng

Đối với N:

– Lưỡi: Đầu lưỡi đặt chân răng hàm trên vòm cứng. Khi nói thì cứng và bật nhẹ.
– Hơi thở: Hơi chỉ thoát qua mũi.

Dấu hiệu nhận biết nói đúng N và L:
– Lưỡi: N thì cứng còn L thì mềm.
– Hơi thở: Đưa 2 ngón tay trỏ đặt lên cánh mũi, khi nói N thì cánh mũi rung và khi nói L thì cánh mũi không rung.

Lý thuyết rất ngắn nhưng thực tập thì cần rất nhiều thời gian và công sức. Kiểm soát được lưỡi và điều khiển được hơi thở là cả một quá trình. Nhất là trong quá trình thay đổi thói quen cũ để tạo một thói quen mới. Điều quan trọng nhất là phải biết mình đang gặp lỗi gì và có những phương pháp, kỹ thuật tập luyện phù hợp.

Lưỡi quá cứng hay lưỡi quá mềm chưa thể kiểm soát được, cùng hơi thở sai khiến chúng ta gặp rất nhiều khó khăn trong khi nói. Và tâm lý ngại ngùng, xấu hổ càng làm chúng ta lướt qua nó khi nói vì vậy khiến tình trạng nói sai L và N ngày càng nghiêm trọng hơn. Phát hiện ra nguyên nhân, hiểu được phương pháp, kỹ thuật và nỗ lực tập luyện là con đường để chúng ta làm chủ N và L.

Chúc các bạn thành công. Để được hỗ trợ và tư vấn Miễn Phí, hãy liên hệ với trung tâm Giọng Nói Thần Kỳ. Hotline: 0961.862.662

Đa số các bé trong độ tuổi tập nói đều nói ngọng vì thế nên nói ngọng ở giai đoạn tập nói là điều khá bình thường, các mẹ không nên quá lo lắng. Nhưng các bậc cha mẹ cũng cần phải chuẩn bị kiến thức để tập cho trẻ thói quen nói đúng phương pháp, nếu trẻ lớn tuổi mà vẫn bị nói ngọng thì đó là bệnh lý. Hãy cùng trung tâm Giọng Nói Thần Kỳ tìm hiểu nguyên nhân và hướng dẫn cách chữa ngọng cho bé nhé.

99,9% trẻ nói ngọng trong khoảng thời gian từ 1 đến 3 tuổi, vì vậy khi con nói ngọng, cha mẹ không nên quá lo lắng về vấn đề này. Cùng với sự phát triển của cơ thể, các bộ phận, chức năng của bé sẽ hoàn thiện theo thời gian. Tuy nhiên tuyệt đối không nói ngọng theo trẻ.

Từ 2-3 tuổi trẻ chưa nói được tròn vành, rõ chữ vì ở lứa tuổi này trẻ đang trong quá trình phát triển về âm, nếu được sửa trẻ có thể tự điều chỉnh nói cho đúng. Đến năm 4-5 tuổi trẻ mới định hình được cách phát âm. 6 tuổi, trước khi đi học, được coi là chuẩn mực để xác định trẻ có nói ngọng hay không.

Nếu con nói ngọng, làm cách nào để sửa tật nói ngọng cho con? Chúng ta hãy cùng các chuyên gia về nhi khoa và ngôn ngữ học tham khảo các phương pháp để con có thể phát âm đúng chuẩn mực.

Nói ngọng là hiện tượng rối loạn ngôn ngữ

Ngôn ngữ của trẻ được hình thành trên cơ sở các phản xạ có điều kiện, dựa trên tác động của các yếu tố từ môi trường bên ngoài kích thích vào trung tâm nghe.

Nếu có sự trục trặc nào đó trong quá trình hình thành ngôn ngữ sẽ xảy ra hiện tượng rối loạn ngôn ngữ ở trẻ, điển hình là ngọng.

Có 2 dạng nói ngọng ở trẻ

• Nói ngọng sinh lý: cơ quan phát âm có lỗi bẩm sinh như ngắn lưỡi, đầy lưỡi…
• Nói ngọng mang tính xã hội: phát âm lệch so với chuẩn.

Nguyên nhân khiến cho trẻ nói ngọng

• Là do trẻ tự bóp méo âm thanh để truyền đạt ý mình cho người khác hiểu theo suy nghĩ riêng của trẻ.
• Cha, mẹ không sửa ngay những từ nói sai, khiến trẻ tạo thành thói quen mà lặp lại.
• Cha mẹ và những người xung quanh sử dụng sai ngôn ngữ khiến con cái bắt chước.
• Một số bệnh khi trẻ mắc phải gây khó thở, ngạt mũi khiến khi nói trẻ phải thè lưỡi ra để phát âm cũng là nguyên nhân khiến trẻ nói ngọng.

• Cần giúp trẻ tránh các tác nhân hình thành nói ngọng

  Các cơ hàm yếu

  Cơ hàm yếu là nguyên nhân gây nói ngọng. Vì vậy, bố mẹ cần luyện tập cơ hàm cho con bằng phương pháp: nhai bánh quy giòn, trái cây, rau, các loại thịt…để con có cơ hàm khỏe mạnh.

  Các cơ má và lưỡi

  Tập động tác súc miệng. Dạy con lăn một vật từ má này sang má khác để con có cơ má và cơ lưỡi mềm mại.

  

• Bệnh dị ứng, cảm lạnh & viêm xoang

  Các căn bệnh về đường hô hấp khiến trẻ ngạt mũi phải thở bằng miệng….dẫn đến phát âm khó hoặc sai từ. Vì vậy khi con bị các bệnh trên, bố mẹ phải điều trị triệt để bệnh cho trẻ, để trẻ thở tự nhiên cả bằng mũi và miệng.

  Cha mẹ phát âm không chuẩn

  Khi cha mẹ phát âm không chuẩn, nhất là âm “l” và “n” khiến bé nhầm lẫn về âm sắc. Vì vậy, cha mẹ cần học cách phát âm thật chuẩn, là tấm gương để con học theo.

• Phương pháp sửa nói ngọng

  • Giúp bé thoải mái, thả lòng người và thật bình tĩnh trước khi nói.
  • Không hỏi dồn khiến bé lúng túng, nói lắp, ngọng…
  • Dạy bé cách đặt lưỡi thế nào, hơi bật ra làm sao và làm mẫu để bé dễ dàng bắt chước và học theo.
  • Nói chuyện, hát cho bé nghe: dùng từ ngữ thật chuẩn và thường xuyên, bé sẽ có một quá trình để bắt chước theo những bài hát, câu chuyện mà bạn kể.
  • Với những từ bé bị ngọng chúng ta sẽ kể lại phần đó nhiều lần để bé ghi nhớ và làm theo.
  • Cho bé tiếp xúc với môi trường rộng lớn bên ngoài. Việc tăng cường những hoạt động giao tiếp, nhất là ở chỗ đông người sẽ khiến bé nhanh nhẹn, mau miệng hơn.
  • Hạn chế để bé tiếp xúc với người hay bị nói ngọng.
  • Khi con ngọng, tuyệt đối không nhại lại, điều này khiến bé sẽ không ý thức được việc phát âm chuẩn là việc nên làm.

  Lưu ý với các bậc cha mẹ:

  – Cha mẹ nên kiên trì trong việc dạy bé nói, không nôn nóng.

  – Nếu nghi ngờ bé nói ngọng xuất phát từ yếu tố bệnh lý, cần đưa con đi khám ngay.

  4 nguyên tắc chính trong việc chữa ngọng cho bé

  Nói ngọng là tình trạng xảy ra ở một số trẻ, xuất phát từ nhiều nguyên nhân như cấu trúc hàm, răng, lưỡi… Đa phần, việc nói ngọng sẽ dần cải thiện theo thời gian, nhưng có những trường hợp trẻ sẽ ngọng đến lúc lớn lên. Ngay khi phát hiện trẻ nói ngọng, cha mẹ cần giúp trẻ chỉnh sửa ngay để tránh kéo dài.

  Trong những trường hợp trẻ bị ngọng, cha mẹ phải thật kiên trì dạy con nói thật chậm, từng từ, từng câu và hỗ trợ con theo các bài tập cơ bản sau:

  Tập chữa ngọng bằng hệ thống bài tập, dựa trên 4 nguyên tắc chính.

  Thời gian của các bài tập phải ngắn: do sự tập trung vào bài tập của trẻ hạn chế. Nếu bài tập dài sẽ làm trẻ rất chóng mặt, do đó khả năng tập trung bằng tai, trẻ nghe âm thanh đúng của âm được luyện tập bị giảm sút. Do đó thời gian bài tập chỉ nên khoảng 2-3 phút. Tuy nhiên muốn tập tốt phải tập nhiều lần trong ngày (có thể từ 20 – 30 lần/ngày).

  Giám sát bằng tai nghe: thường trẻ ngọng không có ý thức rằng mình đã phát âm sai, do đó cần phải luyện tập cho trẻ cách phân biệt thế nào là âm đúng.

  Sử dụng các âm bổ trợ: thực tế là các mô hình phát âm sai thường cố định rất vững chắc và không thể phá vỡ bằng cách trình bày giản đơn cho trẻ cách thức cấu âm đúng. Vì thế khi tập phải cho trẻ phát âm những cấu âm mà trẻ đã biết là đúng và có vị trí cấu âm tương tự với âm luyện tập. Ví dụ khi tập sửa âm gió, ta sử dụng âm bổ trợ “t”, trong tập âm “r” sử dụng âm bổ trợ “đ”… Âm bổ trợ được chuyển dần từng bước sang âm luyện tập.

  Dùng sức tác động tối thiểu gồm tiết kiệm cử động và sức trong khi cấu âm. Cần thiết lúc bắt đầu luyện tập một âm mới phải phát âm nhẹ, khẽ, không cần sức để cho âm đó không khác thường khi nói và được sát nhập nhanh chóng với các âm khác.

  Giai đoạn đầu tập luyện, cha mẹ nên ngồi cùng các con khi giáo viên hướng dẫn mới có thể tập đúng cho trẻ khi ở nhà. Ngọng là một bệnh có thể chữa được vì thế nên phải phát hiện sớm để hướng dẫn trẻ khắc phục kịp thời, tránh những thiệt thòi cho con trước khi đến trường.